تفاوت بافت سینه زنان جوان و زنان مسن چیست؟

با افزایش سن ساختار و ترکیب بافت سینه دچار تغییرات قابل‌توجهی می‌شود. این تغییرات تحت تأثیر عوامل هورمونی، ژنتیکی، بارداری، شیردهی و روند طبیعی پیری هستند. شناخت این تفاوت‌ها برای تشخیص‌های تصویربرداری، بررسی توده‌ها و حتی کاهش نگرانی‌های بیماران اهمیت دارد.
بافت پستان از سه جزء اصلی تشکیل شده است:
بافت غددی (Glandular tissue): مسئول تولید شیر
بافت فیبری (Fibrous tissue): نقش نگهدارنده و شکل‌دهنده
بافت چربی (Fatty tissue): بخش حجم‌دهنده و پرکننده سینه

بافت پستان در زنان جوان

تراکم بالا
در زنان جوان معمولاً بخش زیادی از سینه از بافت غددی و فیبری تشکیل شده است و چربی سهم کمتری دارد. بنابراین:
سینه‌ها سفت‌تر و پرتر هستند.
در ماموگرافی تصاویر متراکم‌تر و سفیدتر دیده می‌شود.
توده‌های ریز ممکن است پشت این تراکم پنهان شوند و تشخیص سخت‌تر شود.
سونوگرافی برای این گروه سنی معمولاً دقت بیشتری دارد.

فعالیت هورمونی شدیدتر
در سنین باروری هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون نقش فعالی در تغییرات سینه دارند. به همین دلیل:
حساسیت دوره‌ای سینه به‌خصوص نزدیک پریود شایع است.
در برخی روزهای چرخه قاعدگی ممکن است احساس سنگینی یا درد ایجاد شود.
حجم بافت غددی ممکن است به‌طور موقت افزایش پیدا کند.

انعطاف‌پذیری بیشتر پوست و لیگامان‌ها
پوست در سنین جوانی کشسان‌تر است و لیگامان‌های نگهدارنده سینه توان بیشتری دارند. نتیجه این ویژگی:
فرم سینه ثابت‌تر است.
افتادگی یا شل‌شدگی کمتر مشاهده می‌شود.

بافت غددی غالب
زنان جوان هنوز دوران کاهش هورمونی را پشت سر نگذاشته‌اند بنابراین:
بافت غددی فعال‌تر و بیشتر است.
تغییرات هورمونی تأثیر بیشتری بر سینه می‌گذارد.

بافت پستان در زنان مسن

کاهش بافت غددی و افزایش چربی
با گذشت زمان بافت غددی که مسئول تولید شیر است، تحلیل می‌رود و بافت چربی جایگزین آن می‌شود. به همین علت:
سینه نرم‌تر، سبک‌تر و کم‌تراکم‌تر می‌شود.
تصویر پستان در ماموگرافی واضح‌تر است و تشخیص توده‌ها آسان‌تر انجام می‌شود.
تغییرات چرخه‌ای یا دردهای هورمونی کمتر دیده می‌شود.

کاهش هورمون‌ها
بعد از یائسگی سطح استروژن کاهش چشمگیری پیدا می‌کند. نتیجه این تغییر:
اندازه پستان ممکن است کوچکتر شود.
بافت همبند ضعیف‌تر و احتمال افتادگی بیشتر می‌شود.
حساسیت دوره‌ای و ورم ماهانه عملاً از بین می‌رود.

کاهش کشسانی پوست
با کاهش تولید کلاژن و الاستین در پوست:
استحکام پوست کاهش می‌یابد.
افتادگی سینه (ptosis) شایع‌تر و محسوس‌تر می‌شود.
پشتیبانی بافتی کمتر شده و پستان فرم قبلی خود را از دست می‌دهد.

کلسيفیکاسیون‌های ریز
در برخی زنان مسن رسوبات کلسیم تشکیل می‌شود. این رسوبات:
در ماموگرافی به‌صورت نقاط سفید کوچک دیده می‌شوند.
اغلب بی‌خطر هستند اما برخی الگوهای خاص ممکن است نیاز به بررسی بیشتر داشته باشد.
به‌عنوان یکی از نشانه‌های طبیعی افزایش سن مطرح می‌شود.

در مجموع ترکیب بافت غددی، فیبری و چربی در زنان جوان با زنان مسن تفاوت چشمگیری دارد و همین اختلاف‌ها باعث تغییر ظاهر، حس لمس و حتی دقت روش‌های تصویربرداری می‌شود. به همین دلیل انجام ارزیابی‌های پستان در مرکزهای تخصصی اهمیت بسیاری دارد و در این زمینه می‌توانید با اطمینان به کلینیک دکتر آلاله رجب‌زاده بهترین مرکز سونوگرافی پستان در لاهیجان مراجعه کنید.

بارداری و شیردهی تغییرات قابل‌توجهی در سینه ایجاد می‌کنند. در دوران بارداری بافت غده‌ای و مجاری شیری افزایش می‌یابد تا بدن برای تولید شیر آماده شود و جریان خون در سینه‌ها نیز بیشتر می‌شود.
این فرآیند باعث پرتر و سنگین‌تر شدن سینه‌ها می‌شود. پس از پایان شیردهی با کاهش فعالیت غدد بافت غده‌ای کم‌کم کوچک می‌شود و ممکن است بخشی از حجم پستان کاهش یابد. در بسیاری از زنان پوست و لیگامان‌های نگهدارنده نیز کمی شل‌تر می‌شوند و چربی بیشتری جایگزین بافت غددی می‌شود.شدت این تغییرات به عواملی مانند تعداد بارداری‌ها، مدت شیردهی، ژنتیک و کیفیت پوست بستگی دارد.
به‌طور کلی این روند می‌تواند در سال‌های بعد باعث کاهش تراکم و تغییر فرم ظاهری سینه شود.

بافت سینه و میزان تراکم آن تأثیر مستقیمی بر دقت روش‌های تصویربرداری دارد.
در سنین پایین بافت پستان معمولاً متراکم‌تر است و همین موضوع تشخیص توده‌های کوچک را دشوار می‌کند. تراکم بالا باعث می‌شود برخی یافته‌ها در میان لایه‌های غده‌ای و فیبروزی پنهان بمانند و در ماموگرافی یا سونوگرافی به وضوح دیده نشوند.
با افزایش سن تراکم بافت کاهش پیدا می‌کند و چربی بیشتری جای آن را پر می‌کند. این تغییر به پزشک کمک می‌کند تا ساختارهای غیرطبیعی را راحت‌تر تشخیص دهد چون کنتراست تصویر بهتر می‌شود و نواحی مشکوک سریع‌تر جلب توجه می‌کنند.
افزایش سن به خودی خود یکی از عوامل مهم در بالا رفتن احتمال بروز سرطان پستان است. به همین دلیل غربالگری منظم بعد از ۴۰ سالگی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و می‌تواند نقش مهمی در تشخیص زودهنگام داشته باشد.

سونوگرافی در زنان جوان

به دلیل تراکم بالای بافت سونوگرافی یکی از بهترین و دقیق‌ترین روش‌ها برای بررسی پستان است. این روش بدون اشعه است و می‌تواند ساختارهای داخلی را با جزئیات نشان دهد. بنابراین:
توده‌های ریز و کیست‌ها بهتر دیده می‌شوند.
برای بررسی دردهای دوره‌ای یا وجود برآمدگی‌ها بسیار کاربرد دارد.
در زنان باردار و شیرده نیز کاملاً ایمن است.

ماموگرافی در زنان مسن

در سنین بالاتر با کاهش تراکم و افزایش چربی در بافت سینه، ماموگرافی تصاویر واضح‌تری ایجاد می‌کند. به همین دلیل:
تشخیص توده‌ها، کلسیفیکاسیون‌ها و تغییرات مشکوک دقیق‌تر انجام می‌شود.
ماموگرافی از ۴۰ یا 45 سالگی به بعد به عنوان اصلی‌ترین روش غربالگری توصیه می‌شود.
این روش قادر است تغییرات بسیار کوچک را که ممکن است در سونوگرافی دیده نشود، نشان دهد.

شناخت این تفاوت‌ها به زنان و پزشکان کمک می‌کند تصمیم‌های درست‌تری درباره سلامت پستان بگیرند. گاهی از این موارد برای:
تفسیر صحیح آزمایش‌های تصویربرداری و جلوگیری از سوءبرداشت نتایج
تشخیص سریع‌تر بیماری‌ها از جمله توده‌های مشکوک یا تغییرات غیرطبیعی
کاهش استرس مراجعه‌کنندگان و توضیح بهتر علت تفاوت ظاهر و حس سینه در سنین مختلف
انتخاب بهترین روش غربالگری بر اساس سن، تراکم و شرایط فردی
برنامه‌ریزی منظم برای انجام چکاپ‌ها و تعیین زمان مناسب ماموگرافی یا سونوگرافی
افزایش آگاهی عمومی درباره سلامت پستان و تشویق زنان به بررسی منظم و خودآزمایی
کمک‌کننده و ضروری است.

بافت سینه زنان جوان معمولاً متراکم، غددی و تحت تأثیر هورمون‌هاست در حالی که در زنان مسن چربی بیشتر، تراکم کمتر و فعالیت هورمونی کاهش می‌یابد. این تفاوت‌ها بر ظاهر، افتادگی، حساسیت و حتی دقت روش‌های تصویربرداری تأثیر مستقیم دارند. آگاهی از این تفاوت‌ها به انتخاب روش مناسب بررسی و تشخیص دقیق‌تر کمک می‌کند. در نهایت هر زنی باید با نظر پزشک و بر اساس سن و شرایط فردی، برنامه منظمی برای مراقبت از سلامت پستان داشته باشد.
در کلینیک دکتر رجب‌زاده بهترین رادیولوژی و سونوگرافی در لاهیجان خدمات تخصصی تصویربرداری پستان با بهره‌گیری از جدیدترین دستگاه‌های ماموگرافی و سونوگرافی ارائه می‌شود. اگر به‌دنبال تشخیص زودهنگام، ارزیابی دقیق و پیگیری منظم سلامت پستان هستید می‌توانید با اطمینان نوبت خود را رزرو کنید. کافی است روی دکمه دریافت نوبت کلیک کنید یا با شماره 01342638279 تماس بگیرید.

منابع
hopkinsmedicine
thepainlessmammogram